De Deltavariant…  …Een nieuwe golf?
Als je niet beter wist zou je denken dat het om waterzaken gaat..
Golven in de delta… Maar; we weten het heel goed… We zijn niet voor niets weer digitaal verbonden.

 Wat hebben we een jaar achter de rug.
De coronapandemie heeft drastisch ingegrepen in ons dagelijks leven.  In het leven van íedereen, op héél de aarde!

Dit virus laat zien hoe kwetsbaar we zijn en confronteert ons met de gebroken kanten van het leven..
Ook het mantra ‘’Niet alles kan overal’’ klinkt door in ons werk. Stikstof, Pfas, en ook 2020 kenmerkte zich in ons gebied door uitzonderlijke droogte.
…We zijn kwetsbaar en we weten het maar al te goed, er zitten grenzen aan de ‘maakbaarheid’.

 Waar ligt de grens van maakbaarheid?
De fractie van de ChristenUnie in waterschap Vechtstromen kijkt als het ware door een bril met twee verschillende glazen. Links en rechts lijken op het eerste gezicht niet op elkaar afgestemd….
Het linker glas kijkt naar het watersysteem en ziet mogelijkheden in herstel en reparatie.
Waar kunnen we het systeem repareren? Waar kunnen we weer richting een meer natuurlijke inrichting van het systeem. Wij zijn van mening dat we in het huidige watersysteem nog heel veel kunnen repareren en/of herinrichting. Dat zal al een geweldige bijdrage leveren in klimaatbestendigheid.
Door het rechterglas zien we juist nieuwe mogelijkheden en innovatie.
In eigen huis hebben we parels van voorbeelden. De Twee Fabrieken: Puur Water en Energie zijn voorbeelden van innovatie waar we trots op mogen zijn.

Om dit in de terminologie van de ChristenUnie te zeggen:
Aan de ene kant hebben wij als mensen een grote verantwoordelijkheid gekregen om als rentmeesters zorg te dragen voor de schepping, waar we notabene zelf onderdeel van zijn.
En aan de andere kant hebben wij buitengewone talenten gekregen die we kunnen inzetten bij die verantwoordelijke taak. Kortom:  Niet uitbuiten, maar investeren….

 Vanuit dit perspectief wil ik graag onze beschouwing geven op de meerjarenverkenning, maar voordat ik dat doe, wil ik namens de ChristenUnie alle medewerkers van Vechtstromen bedanken voor hun inzet, loyaliteit en flexibiliteit in deze buitengewone periode.
Het is duidelijk dat de werkzaamheden van het waterschap niet gemist kan worden. Een essentieel én vitaal beroep! Het werk ging door. Hulde!
Ook het management, het dagelijks bestuur, de secretaris-directeur en de watergraaf, Dank voor uw inzet! Tot slot wil ik de algemeen bestuursleden danken voor de samenwerking . Een samenwerking die recht doet aan ons werk. Er valt wat te kiezen, dus ook te bediscussiëren. En in onze ogen doen we dat op een waardige en daarmee waardevolle manier. Dank daarvoor!

Voorzitter, dit brengt ons bij de meerjarenverkenning. En ik zal eerlijk zijn; Hier maken wij ons zorgen over.Binnen de afspraken van het bestuursakkoord met de daarbij behorende taakstelling kunnen wij de meerjarenverkenning volgen.  Als we willen blijven investeren is het nodig om ‘’de Tering naar de Nering te zetten´´. En als we dan lezen dat er inhoud wordt gegeven aan de realisatie van banen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, dan zijn we daar oprecht dankbaar voor.
Als we lezen dat er ook ruimte blijft voor innovatie zijn we daar blij mee.  En toch…

De andere kant van de medaille is dat we scherper aan de wind moeten gaan varen.
Dat kan niet anders en is binnen deze kaders de enige optie, maar iedereen weet het à dan loop je risico.
U wist het misschien niet, maar ik ben geboren en getogen in Heerenveen.
En Heerenveen heeft een ‘Skûtsje’. Een schip in de bekende jaarlijkse zeilwedstrijd.
Daar weten ze wat het is om scherp aan de wind te zeilen. Risicovol!

Een schipper zei eens: Een race hangt af van die grootheden:

 1) Het Schip, 2) De bemanning en 3) de Tactiek.  Een driehoek!

Dat brengt mij terug bij waar ik begon: De Deltavariant!

Delta staat in de wiskunde symbool voor een driehoek.
Ook in ons werk zijn het reguliere werk en de opgaven de race.
Het gaat daarbij ook om het schip- hoek 1: Dat zijn bij ons de assets en het huidige watersysteem… En het gaat bij ons ook om de bemanning. hoek 2, Ons personeel. En wij hebben ook die derde hoek; de tactiek à onze Visie en Strategie.

De ChristenUnie maakt zich zorgen of wij met de huidige meerjarenverkenning voldoende inzetten op die drie hoeken om zo recht te doen aan de grote opgaven van nu. Wij kiezen nu voor het scherp aan de wind varen. Maar is dit houdbaar? De ChristenUnie is bereid om de komende periode het gesprek binnen het algemeen bestuur aan te gaan over de lastendrukontwikkeling.
Onze vragen:     -Past deze ontwikkeling van de lastendruk wel bij de opgaven waar we nu voor staan?

-Is het niet verstandiger dat we de lastendrukontwikkeling bijstellen naar boven om het risico van kapseizen of een boeggolf te voorkomen?
Hiermee vragen aan de fracties van het algemeen bestuur: Bent u bereid om met ons dit punt te agenderen in het komende jaar?  

 Voorzitter, ik wil ook graag stilstaan bij de kostentoedeling.

De ChristenUnie heeft altijd aangegeven dat de opgaven van deze tijd groot zijn. Die opgaven vragen om ingrijpende investeringen. Die investeringen vragen om inzet van voldoende professionals met voldoende tijd én om de nodige middelen. Plat gezegd: Euro’s. Dát is de uitdaging van deze meerjarenverkenning!
Die opgaven zijn niet voor de hobby of ‘de leuk’, maar dit zijn noodzakelijke investering voor herstel én innovatie! Niet van later zorg, maar zorg voor nu!

Wij zijn dus niet principieel tegen een verhoging van de lastendruk.
Echter, wij zien een verschuiving van de lastendruk richting de inwoners niet zitten.
Wij constateren dat deze verschuiving de afgelopen jaren wel heeft plaatsgevonden en dat bij de nieuwe kostentoedeling deze verschuiving wederom gaat plaatsvinden vanwege een onevenredige waardevermeerdering van woningen.
Wij zijn vóór het principe: Vervuiler en gebruiker betaald & Sterkste schouders dragen de zwaarte lasten.

De tendens is in onze ogen nu omgekeerd: De minst brede schouders (de één- en tweepersoonshuishoudens) krijgen er -relatief gezien- een portie bij. Dat is in onze ogen scheef.
Vraag: Deelt de portefeuillehouder ons beeld dat de één- en tweepersoonshoudens relatief meergaan betalen door deze kostentoedeling te handhaven?
Hierbij kondigen wij aan dat we dit punt zullen blijven agenderen. Als dit punt in het najaar aan de orde komt in de besluitvorming komen wij hier vast en zeker op terug.

Als afronding willen we nog stilstaan bij een wezenlijk punt:

We zijn als Algemeen Bestuur op een goede wijze meegenomen op het onderwerp ICT en Cyber security. Een gevoelig onderwerp en kwetsbaar bovendien.
Naast het feit dat we veel waardering hebben voor de huidige inzet, zijn wij van mening dat we hier nog flinke stappen in moeten zetten.Het blijft de vraag aan het algemeen bestuur: Welke veiligheid willen wij en wat mag dit kosten?  
Vraag: Wilt u de acties rondom dit onderwerp versnellen en verzwaren en dit punt in de commissie met regelmaat agenderen om zo met elkaar de stand van zaken te kunnen volgen en bij te sturen indien nodig. Kunt u dit toezeggen?

 Voorzitter tot slot; we zien in deze tijd weer extra scherp hoe kwetsbaar we zijn.
En in die kwetsbaarheid kiezen wij ervoor om scherp aan de wind te zeilen.
Dat is risicovol en vraagt om focus en een heldere kijk op de zaak.
We hebben in deze beschouwing een aantal zorgen gemarkeerd en zullen die de komende tijd blijvend onder de aandacht brengen met als doel om samen op zoek te gaan naar een passende invulling.
Voor nu kunt u, voor wat betreft het jaarverslag en de meerjarenverkenning, rekenen op de steun van de ChristenUnie.

We dragen met elkaar een grote verantwoordelijkheid.
In dat besef willen wij u Gods zegen toewensen!